Son 15 gün içerisinde abonelere gelen yüksek elektrik faturalarından sonra İsa Deliarslan’nın başlattığı bireysel tepki, toplumsal bir tepkiye dönüşmüştü.
Toplumsal bir tepki haline gelen yüksek elektrik faturalarından yaşanan bu sürecin mağdurlarına daha ayrıntılı bilgi ulaştırmak adına konunun önemli taraflarından biri olan Elektrik Mühendisleri Odası Bodrum Temsilcisi İsmail Sever ile bir röportaj gerçekleştirdim.
ÖZEL HABER / Ali Peltek / Arena Bodrum Haber
Kısa bir sürede 5 bin imzanın toplanıp, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’na gönderilmesi sonrasında devam eden toplumsal tepkinin daha detaylı bilgiye sahip olması nedeniyle, Elektrik Mühendisleri Odası Temsilcisi Bodrum Temsilcisi İsmail Sever ile yaptığım röportajda, vatandaşın canını yakan elektrik faturalarını analiz ettik…
Ali Peltek: Vatandaştan değişik kalemler adı altında elektrik faturalarından tahsil edilen tutarın yasal boyutunu ele almak istiyorum sizinle. Tüketici hakları uyarınca, oda olarak bu durumu nasıl yorumluyorsunuz?
İsmail Sever: Öncelikle, kısa zamanda 5 bin imza toplanması önemli bir refleks. Konunun özünde, faturalara eklenen”Enerji Bedel” adı altındaki yükün, ne kadarının vazgeçilmez, ne kadarının zorunlu, ne kadarının ekstra olduğunu tespit etmek gerekir. Ama bu konuda somut, anlaşılır bir çizgi çizmek mümkün değil.
Ali Peltek: Peki sizce, vatandaşın fahiş fiyatlandırma konusundaki itirazının yasal karşılığı nedir?
İsmail Sever: Aktif enerji bedelinin üzerine bindirilen dağıtım bedeli içinde kayıp-kaçak, sayaç okuma gibi kalemler bindirildikten sonra, aktif enerji bedelinin yarısına yakın bir yük biniyor faturalara. Bu bedelin yüksek mi, düşük mü diye tanımlamasını yapmak çok izafi bir konu.
Ali Peltek: Sosyal medyada sıkça karşılaşıyoruz, Doğu ve Güneydoğuda’ki kayıp-kaçak bedelini biz mi ödüyoruz?
İsmail Sever: Şimdi orada bir çelişki var. Doğu ve Güneydoğu’da kayıp-kaçak oranı çok yüksek. Bölgesel olarak % 55-60’lar da sanırım. Enerji Piyasası Denetleme Kurulu (EPDK) Orta Anadolu ve Ege’de % 8 seviyesinde tutacaksınız! diyor. Bu rakamın altı sana kar olarak geçer. Üzerini sen karşılayacaksın! diyor. Bunun amacı da belli. Türkiye genelindeki kayıp-kaçağın bir dengeye oturtulması. Bunlar hep fiyatlara yansıyor dolayısıyla.
Ali Peltek: Netleştirmek adına, son dönem faturalarını ele alırsak, tüketici hangi kalemleri ödemekle mükellef tutuluyor?
İsmail Sever: Bir kere sabitlerimiz var. TRT payı var. Dağıtım bedeli var. Bunları topluyorsun. Üzerine bir de katma değer vergisi (KDV) ödüyorsun. Yani sonrasında verginin de vergisini ödüyorsun.
Ali Peltek: Konuyu toparlayıp, yaşadığımız yer açısından ele alırsak, vatandaşın başlattığı bu hak arama sürecini nasıl yorumluyorsunuz?
İsmail Sever: Başta da dediğim gibi çok önemli bir refleks. Yalnız bu hareketin çok iyi netleşmesi lazım. EPDK’nın elindeki kaynakları ele almak lazım. Var olan bu hareket, eylem olarak nasıl sonuçlanır bilmem ama bizim oda olarak enerji politikasına bakışımız tek kelime ile, ülkenin geleceği dışa bağımlıdır. Özgün kaynaklara yönelme, sosyal enerji politikasının gerçekçi zeminde ele alınıp geliştirilmesi, enerji birim fiyatlarının güncel-gerçekçi bir hale getirilmesi için elden geçirilmesi lazım.