Son yıllarda uygulanan yanlış ekonomik politikalar sonucunda yaşanan ekonomik sıkıntılar nedeniyle çeklerini ödemekte zorluk çeken ve bu nedenle beş yıla kadar hapis cezasıyla karşı karşıya kalan sanayicilerin ve esnafların yaşadıkları sorunlarla ilgili açıklama yapan CHP Muğla Milletvekili ve AB Uyum Komisyonu üyesi Av. Burak Erbay, “Sanayicimiz ve esnaflarımız üretim yapmak,, borçlarını ödemek ve ülke ekonomisine katkı vermeye devam etmek istiyorlar. Ancak bu insanlara imkan sağlamak yerine çekleri karşılıksız çıktı diye hem üretim yaptıkları makinalarına el koyuluyor hem de beş yıla kadar hapis cezası veriliyor. Hapisteki insan çalışamaz, üretemez ve borcunu ödeyemez. Bu konuda bir an önce gerekli düzenlemeler yapılarak çözüm üretilmedir.” dedi.
5941 Sayılı Çek Kanunu’nda 2016 yılında yapılan düzenleme ile çekini ödeyemeyen sanayici ve esnafa hapis cezası getirildiğini söyleyen CHP’li Erbay, “Kamuoyundaki karşılıksız çeke hapis cezası yok algısına rağmen, 2016 yılında yapılan değişiklik sonucunda verdikleri çekleri ödeyemeyen sanayici ve esnafa beş yıla kadar hapis cezası getirilmiştir. Çeklerini ödeyemeyen esnaf hapse atılmaktadır. Çek Kanunu’nun 5. Maddesinde yapılan değişiklikle her ne kadar adli para cezası öngörülse de bu ceza ödenemediği taktirde insanlar hapse girmektedir. Diğer yandan borcunu ödeyemeyen sanayici ve esnaf hapse giriyor ama borcu devam ediyor. Bu adli para cezasını devlete ödemesi durumunda hapisten çıkabiliyor ancak alacaklısına borcu devam ediyor. İmkanı olsa borcunu ödeyecek sanayici ve esnaf bir de devlete karşı borca sokuluyor. Hem hapse giriyor hem de borç devam ediyor. Ancak sanayici ve esnafı hapse atmak çözüm değildir. Borç hapiste ödenmiyor. Bu insanların makinalarına el koymak ya da bu insanları hapse atmak çare değil. Hapse atmak yerine destek olunsa, üretim yapmaya devam etmelerine fırsat sağlansa hem borçlarını ödeyecekler hem de ülke ekonomisine katkı sağlayacaklar.” dedi.
Ülkede bir ekonomik kriz yaşandığını, bu krizin her geçen gün derinleştiğini belirten Erbay şunları söyledi: “Krizden çıkmanın tek yolu üretim yapmaktır. Ancak üretirsek istihdam sağlanır, borçlar ödenir ve devlet vergisini alabilir. Küçük ve orta ölçekteki sanayicimiz ile esnafımız ülke ekonomisi için büyük öneme sahiptir. Ancak ülkemizin içinde bulunduğu ekonomik kriz, döviz karşısında Türk Lirası’nın değer kaybetmesi, üretim maliyetlerinin artması gibi nedenlerden dolayı ekonomimizin motorlarından olan KOBİ’lerimiz ve esnafımız büyük sıkıntılar içine girmiş, üretimlerinde ve ticari hayatlarında çeşitli olumsuzluklarla karşı karşıya kalmış ve çeklerini ödeyemez duruma gelmişlerdir. Şimdi bu insanları ‘çeklerini ödeyemedin’ diyerek hapse atmak ne kadar doğrudur? Bu insanları hapse atarak bu borçların ödenmesi mümkün değildir.
Şu anda bu durumda olan ve davaları devam eden 160 bin sanayici ve esnafımız vardır. Kısa vadede 40 bin kişi hapse girme tehlikesiyle karşı karşıyadır. Bu sorunu iletmek için İzmir’den Meclise gelen bir sanayicimiz tam da çözüm üretilmesini istedikleri mağduriyetleri nedeniyle Meclis kapsında gözaltına alındı ve cezaevine götürüldü. Şu an tutuklu yüzlerce sanayici ve esnaf borçlarını ödeyememektedir. İçinde bulunduğumuz kriz ortamında bu durumun ekonomimize etkileri ve zararları nelerdir iyi düşünülmelidir. Biz de bu durumun ülke ekonomisine zararlarının kapsamlı bir şekilde incelenmesi ve çözüm üretilmesi için TBMM’de bir araştırma komisyonu kurulması için önerge vereceğiz.
Çeklerini ödeyemeyen sanayicimizi ve esnafımızı hapse atmak her açıdan ülkemize zarar verecektir. Hem alacaklı borcunu alamayacak, hem sanayici ve esnaf üretim yapamayacak hem de devlet alacağı vergileri alamayacaktır. Ayrıca bu tür işletmeler ülkemizdeki istihdama önemli katkılar sağlamaktadır. Sanayici ve esnaf bu şekilde mağdur oldukça bu işyerlerinde çalışan binlerce emekçi yurttaşımız işsiz kalma tehlikesiyle karşı karşıya kalacaktır. Diğer yandan aileler dağılmakta ve sosyal bir sorunla karşı karşıya kalmaktayız.
Alacaklı firmalar mağdur, borçlu firmalar da yok edilmeden, ‘ekonomik suça ekonomik ceza’ ilkesine uygun bir şekilde, ortak akıl çerçevesinde oluşturulacak çözümlerle her iki taraf içinde yaşanan bu mağduriyetlerin bir an önce giderilmesi için, çeklerin sigortalanması ve çeklerden doğacak risklere bankaların da ortak olması gibi çözüm önerilerinin de tartışıldığı gerekli düzenlemeler yapılmalı ve sanayicilerimiz ile esnafımızın tekrar üretime başlamasının imkanları yaratılmalıdır.
