Dünya’nın ekseninin kaymasına sebep olan büyük Meksika depreminin getirdiği tehlikeli süreç devam ediyor.
Prof.Dr. Ahmet Ercan, “Depremin ardından oluşan yer kabuğu gerginliği Türkiye de dahil olmak üzere dünyanın herhangi bir yerinde 10 gün içerisinde büyük bir depreme sebep olacak” diyor.
Peki Meksika bu kadar büyük bir depremi nasıl bu kadar az zararla atlatmayı başardı? Gerçekleşen deprem yer kabuğunda nasıl bir etkiye sahip. Prof. Dr. Övgün Ahmet Ercan, depremin yer kabuğunun tamamında bir gerilmeye sebep olduğunu ve bunun da dünyanın herhangi bir yerinde 10 gün içerisinde büyük bir depremin işareti olduğunu söyledi.
ÖNÜMÜZDEKİ 10-15 GÜN ÇOK TEHLİKELİ…
Meksika depreminden çıkan enerji olağanüstü büyük. Yerin çekirdeğine kadar yer salınmaktadır. Bu sarsıntılar 3 türlü hareket yapıyor. Şu anda yer kabuğunun tamamı gergin. Yer yuvarının üzerinde çeşitli kırıklar var. Enerji biriken yerler varsa buralar bir depremle gerginliğini boşaltabilir. Bu dünyanın herhangi bir yerde olabilir. Yani buna Türkiye de dahil olmak üzere Dünyanın herhangi bir yerinde 10 gün içerisinde orta ya da büyük depremler olmasına şaşırmayacağız.”
AHMET ERCAN: DEPREMDE ÇIKAN ENERJİ BİN ATOM BOMBASINA EŞİT
“Bu depremden çıkan enerji 1000 tane atom bombasına eşit bir enerji. Bu büyüklükteki depremler dünyada yılda 2 – 3 tane olur. Depremin süresi denildiği gibi yaklaşık 1 dakika. Derinliği de 33 kilometre. Depremin nerede olduğu çok önemli. Pasifik okyanusunda bulunduğu kesim çeşitlik ‘kaysak’ dediğimiz anakara parçalarından oluşuyor. Bu anakara parçalarından bir tanesi Albotros, yaykını bile Guatemala çukurunun bulunduğu köşede oluşuyor deprem. Burada iki tane ana kırık kesişiyor. Bu kırıklardan bir tanesi doğu batı doğrultusunda uzanan Küba üzerinden gelen kırık, diğeri de Kuzey Amerika’yı boydan boya kateden ünlü kırık. Tam da bu kavşak noktasında oluyor deprem. Deprem üretkenliği yüksek bir bölge. Bu bölge nereden bakarsanız Guetamala’ya daha yakın ve Meksika’nın kırsalında yer alıyor ve dağlık kesime yakın.
En çok nüfusu olan Mexico City’e uzaklığı bin kilometreden fazla. Depremin yıkım gücü yaklaşık 11 ile 12 arasında oluşmuş durumda. Yakınında büyük bir şehir olmaması ve Mexico City gibi kötü yapılaşmanın olduğu bir yerleşime yakın olmadığı için etkisi daha az olmuştur.
Depremlerin yüzde 20 yıkımı yerin kötü davranışından olur. Meksika’nın merkezinde olan Mexico depremi çok yıkıcı olmuştu. Bunun ana sebebi Mexico şehrinin jöle gibi bir çökel çukurunun üzerinde bulunmasıydı. Şimdiki uzaklık bu etkiyi azalttı. Meksika büyük depremler geçiren bir ülke. 1985’te böyle bir büyük deprem gerçekleşmişti.
‘ODAK DERİNLİK NE KADAR FAZLAYSA DEPREMİN ETKİSİ AZALIR’
Her şey bilgi yatırım, para ve teknolojinin uygulanmasıyla paralel olarak gidiyor. Depremin derinde gerçekleşmesi de olumlu bir etken. Türkiye’de genellikle 5-10 kilometre odak derinliğinde gerçekleşir. Odak derinlik ne kadar fazla ise etkisi o kadar azalır.
Yüksek yapılar depremden etkilenir diye bir durum sözkonusu değildir.
DOÇ.DR. OĞUZ GÜNDOĞDU: DEPREMİN YERLEŞİM BÖLGELERİNE UZAK OLUŞU ETKİYİ AZALTTI
Bu deprem nüfusu fazla olan yerlere uzak bir depremdi. Derinlikte yer alan bir deprem. Harekete denizden geçiyor. Hareket eden blog farklı o da zararı azaltıyor. 8.2, enerjisi fazla olan bir deprem. Beklenen tsunami olabilrdi, olmadı. Orası bir deprem bölgesi olduğu için mutlaka önlemler alınmıştır, daha sağlam binalar yapılmıştır. Ancak bu depremin şehirlere uzakta oluşu, can kaybını ve zararı azaltan en büyük etkenlerden biri. Çünkü enerjisi çok büyük bir depremden bahsediyoruz. Derinlik yine depremin etkisini azaltan faktörlerden biri. Yapılarda ne kadar dikkatli olunursa olunsun 7’den daha büyük depremler yıkıma sebep olabilir. Burada depremin yerleşim bölgelerinden uzak oluşu hasarı azalttı. Şili’deki depremde de aynı şey tartışıldı. Şili uzun bina inşa etmeyen bir ülke, deprem gerçeğinin farkında bir ülke ancak son deprem yine şehre 200 kilometre uzakta gerçekleştiği için az kayıpla atlatılabildi.
